11. 3DE5 en andere theorieën

Naar hoofdstuk 10

Hoofdstuk 11 Andere theorieën

Het duiden van menselijk gedrag is niet eenvoudig. Het aantal invalshoeken is schier oneindig. Daarom is het aantal theorieën over menselijk gedrag zeer groot. Voor elk wat wils, lijkt het motto te zijn. In dit boek kies ik niet een willekeurig gezichtspunt om daar een theorie aan te verbinden. Ik veranker de uitleg van het menselijk gedrag ...

Het samenhangend 3DE5-raamwerk beschrijft de basis van het menselijk gedrag. De vraag is dan natuurlijk of ik deze redenering kan koppelen aan andere gedachtegangen. In het verleden hebben immers talrijke denkers hun hoofd gebroken over de vraag hoe menselijk gedrag valt te verklaren. Zijn deze verklaringen in te passen in de Essential5 of verwijzen ze de Essential5 naar de schroothoop?

In dit hoofdstuk ga ik eerst te rade bij de oudste religies en vervolgens bij eigentijds onderzoek. Daarna komen persoonlijke eigenschappen aan de orde die ons gedrag zouden moeten verklaren.

11.1 Levensdoelen in het hindoeïsme

..

11.2 Levensdoelen in het boeddhisme

Het boeddhisme is rond 400 voor Christus ontstaan als antwoord op het hindoeïsme. ...

...

Het meest opvallend in deze opsomming is ...

... Bijzonder is verder het ontbreken van negatieve ...

Boeddha

De verankering en het eerste kernthema van dit boek ...

...

11.3 Hoofdregels bij joden en christenen

In het jodendom en christendom vormen de ....

...

Tabel 11: Levensdoelen en levensregels in het christendom en jodendom

...

Naast de centraal staande opdracht tot ...

11.4 Levensdoelen in de islam

De teksten in de Koran zijn ...

...

Tabel 12: Levensdoel en leefregels van islamieten

11.5 Levensdoelen

Los van religie kunnen we ook mensen vragen wat hun levensdoelen zijn. Wat willen we bereiken in ons leven? ...

...

Tabel 13: Levensdoelen van Nederlanders

Het bijzondere in deze levensdoelen is ...

...

11.6 Levenshoudingen

Een doel kunnen we op verschillende manieren bereiken. De levenshouding beschrijft de wijze waarop we de levensdoelen willen bereiken. Het beschrijft niet het resultaat, maar de weg, het proces er naar toe. ...

...

De levenshouding kent in vergelijking met de levensdoelen twee belangrijke verschillen. ...

...

11.7 Intellectuele levenshoudingen

Veel mensen ontlenen het besef van goed en kwaad aan ...

...

We zijn geen simpele rationele wezens. ...

Ook hier zien we dat het 3DE5-raamwerk ...

11.8 Behoeftepiramide Maslow

Bij het bespreken van de doelen van de mens mag de behoeftepiramide van Abraham Maslow niet onbesproken blijven. Het is voor veel mensen een ijkpunt.

Maslow beschreef het doel van mensen in een behoeftepiramide van acht lagen en ...

...

Maslow heeft een hele belangrijke bijdrage geleverd aan ...

Maslow benadert de mens vanuit...

...

11.9 Zestien innerlijke motieven Steven Reiss

Steven Reiss bouwt voort op het werk van Robert W. White uit 1959, die voorstelde om ...

...

11.10 Persoonlijkheidsbeschrijving

In 3DE5 staat de doelstelling van de mens centraal in de redenatie doel, denken daden. In het boeddhisme vind ik dit terug als ... Het denken ontleed ik vervolgens met de Essential5-ambities. Daarvan verwoordt het hindoeïsme de ...

... Die zijn daardoor zeer divers, zeer vaag en missen vaak de kern waar het om draait. ...

...

Ook vaagheid ligt op de loer.219 ...

...

11.11 Enneagram

Het Enneagram is een voorbeeld van ...

...

Tabel 17: Enneagram afgebeeld op de Essential5

....

11.12 Big Five

Slechts één persoonlijkheidstheorie heeft een ‘wetenschappelijke’ status: de Big Five. Wetenschappelijk in de zin dat meerdere onderzoekers tot dezelfde slotsom komen....

...

Tabel 18: De Big Five afgebeeld op de Essential5

...

De vraag is wat we eigenlijk beoordelen bij honden en bij mensen. ...

...

Het wetenschappelijk gehalte van de Big Five is twijfelachtig. Niet omdat de analyse van de woorden niet klopt, maar omdat ...

...

11.13 De grote 8

Bij nadere analyse bleken slechts ...

De Big 8 is het grotere broertje van de Big Five. De problemen blijven echter gelijk. Dat komt doordat ...

...

11.14 Life Style inventory: leiderschapsprofiel

...

Waar het Enneagram, de Big Five, en de hier niet besproken managementdenkers zoals Covey (Seven habits of highly effective people) en Robert E. Quinn (acht management rollen: Mentor, Stimulator, Controleur, Coördinator, Bestuurder, Producent, Bemiddelaar, Innovator ) pretenderen een algemeen geldende beschrijving te geven, ...

...

Sterk in deze benadering is ....
Zwak is het ...

11.15 Leiderschap op het eerste gezicht

Een andere benadering is de vraag of het gezicht van de leider succes kan voorspellen. ...

...

Tabel 21: Leiderschap op het eerste gezicht afgebeeld op de Essential5

11.16 De Hay beoordelingssystematiek

Een groot bedrijf heeft behoefte aan ...

...

Deze vier niveaus maken een fundamenteel probleem duidelijk ...

...
In de praktijk gaat deze vlieger echter niet op. ...

Tabel 22: Hay beoordelingssystematiek afgebeeld op de Essential5

Hoewel, of misschien juist omdat ...

Het systeem is niet opgezet ...

11.17 Team Arjen(2x), Marina, René

...

11.18 Psychoanalyse

... De claims van Sigmund Freud over de effectiviteit van zijn aanpak bleken te berusten op leugens en bedrog. Ook Jung en Adler verwierpen de aanpak van Freud en ontwikkelden ieder een eigen behandelwijze.

Freud's grote waarde is ...

Jung ontwikkelde als antwoord ...

Adler keek naar ...

De cognitieve gedragstherapie (Cognitive Behavioral Therapy) is het antwoord van de professie ...

11.19 Myers-Briggs type indicator (MBTI)

De MBTI is vanaf 1923 ontwikkeld door ...

...

De officiële uitslag volgens de MBTI was ENTJ, de hoofdletters van de voorkeuren. In goed gezelschap van Napoleon Bonaparte, Julius Caesar, Margaret Thatcher, Henry Kissinger, Aristoteles, Sigmund Freud. Wellicht had het ENFP moeten zijn, of een andere ...

...

De MBTI is volgens mij een ...

11.20 Toekomstvoorspellingen

Hoe komt het dat iemand goed is in zijn vak?228 Waaraan herkennen we mensen die goed zijn binnen het vakgebied, mensen die reële problemen succesvol oplossen? Bestaat er een methode of test waarmee we 'potentials' kunnen selecteren, anders dan de nu gebruikte methoden? Zijn mensen die creatief zijn en goed logisch kunnen redeneren beter in hun vak dan mensen die die vermogens ontberen?

...

11.21 Ongefundeerd en incompleet

De wens om elkaar te beoordelen ligt opgesloten in de ... Wat is nu goed en wat niet?

Ik kies voor het links laten liggen van ..

Ik denk dat het kenschetsen van een persoon aan de hand van ...

...

Naar hoofdstuk 12