8. Identiteit

Wie we zijn, bepalen we vooral zelf met onze eigen denkpatronen, onze eigen waarnemingen en het beeld dat we denken dat anderen van ons hebben. ...

8.1 Zelfbeeld

Het begint met ...

De titel van de levensfilm is onze naam. Zonder onze naam kunnen we geen identiteit opbouwen. Wie altijd aangesproken wordt met : “Hé, jij daar” of “Meisje, kom hier” voelt zich buitengesloten en ontwikkelt geen identiteit. De naam is de eerste drager van onze identiteit.

Als regisseur van de levensfilm ...

Onze levensfilm baseren we ...

...

Een stabiele identiteit kenmerkt zich door ...

Wat gebeurt er als we dat niet kunnen, als we geen beslissing over de toekomst kunnen nemen? ...

Het gebrek aan identiteit door ...

Het idee dat elke persoon een zelfstandig wezen is dat zichzelf optimaal moet kunnen ontplooien, slaat de plank vaak helemaal mis. Alleen personen met ...

Als we geen idee hebben waarvoor we staan en ons zelfbeeld niet kunnen verankeren, dan is ...

De complexe wereld maakt de stap naar het occulte eenvoudig....

...

8.2 Imago en anderbeeld

Andere personen vormen een beeld van ons. Ze baseren dat beeld ...

Het kiezen van de symbolen die ons zelfbeeld vormgeven is ...

Het grote probleem is dat ...

...

Krijgen we voortdurend verkeerde signalen terug, dan ...

Net als met geld kunnen we ook met geweld een anderbeeld forceren. ...

Is geweld geen optie, dan ... Onze identiteit maken we vaak superieur aan die van anderen omdat we 'uitverkoren' zijn. Discussie met anderen is niet mogelijk en vermijden we dan ook zoveel mogelijk. Voorbeelden zijn de Amish geloofsgemeenschap in Amerika en de Amerikaanse nieuwszender Fox News. (Fox News geeft een eigen kleur aan de waarheid.)

We kunnen ook vluchten in het occulte en ons falen toeschrijven aan spirituele gidsen zoals we in de vorige paragraaf hebben gezien.

Het afwijken van ons zelfbeeld van het beeld dat anderen terugkaatsen, kan ...

8.3 Bewustzijn

...

Ontstaan

Al onze gedachten, gevoelens en beelden ontstaan in ons brein. ...

Wetenschappers zijn het vrij algemeen eens dat ...

Bewustzijn is iets dat ontspringt aan onze gedachten, ...

...

Definitie

In de afgelopen eeuwen waagden vele filosofen zich aan een definitie voor bewustzijn. De meeste definities hebben betrekking op het vermogen te beseffen en te weten, vaak gevolgd door een meer omvattende formulering over een erkenning van het eigen bestaan en het bestaan der dingen. Mijn definitie van het bewustzijn is gebaseerd op een doel en op kennisniveaus:

Bewustzijn is ...

...

Wisselwerking snel en langzaam

Het streven naar een gewenste situatie is geen enkelvoudige stap. Het weten wat we willen bereiken, is ...

Ik ben het dus niet eens met mensen zoals Michael Gazzaniga. Hij denkt dat ...

Gevolgen zelfbewustzijn

Bewustzijn brengt met zich mee dat we ...

...

8.4 Godsdienst

In deze paragraaf sta ik stil bij de vraag hoe belangrijk godsdienst is voor onze identiteit. ...

De vijf bekendste wereldgodsdiensten zijn vijfduizend tot veertienhonderd jaar geleden ontstaan. In volgorde van ontstaan zijn dat het hindoeïsme, het jodendom, het boeddhisme, het christendom en de islam. De verscheidenheid in (deze) geloofsleren is bijzonder groot. Elke geloofsovertuiging kent honderden varianten en stromingen, die vaak op voet van oorlog met elkaar staan. Een zeer beknopt overzicht:

• Hindoeïsme
  Brahmanisme, Vedanta, Yoga, Tantra, Hare Krishna-beweging;
• Jodendom
  Charedisch ('ultra-orthodox'), modern orthodox, masorti, liberaal, karaïtisch, falasja;
• Boeddhisme
  Theravada, Mahayana, Vajrayana;
• Christendom
  Rooms-katholieken, Oosters-orthodoxen, Protestanten, Anglicanen, Jehova's getuigen, Mormonen;
• Islam
  Sjiieten, Soennieten, Soefisten, Kharijite, Kalam.

We hebben zoveel stromingen omdat ....

Dit komt niet zo maar uit de lucht vallen. Het is goed onderbouwd. ...

...

Angst voor de dood

De diepmenselijke behoefte om de dood te bezweren is ...

Soms komt de sterfelijkheid dichtbij en kunnen we de doodsangst niet ontlopen, zoals in een oorlog. We hebben dan de behoefte om de superioriteit van onze eigen groep of cultuur te bevestigen en gaan anderen vernederen. ...

Dat doodsangst echt de drijfveer is ...

...

Geloof in reïncarnatie door geheugenfouten

...

Mensen die geloven dat zij in een vorig leven een beroemdheid (!) waren, ...

...

Rituelen

Een ritueel is een intense concentratie op een vaste reeks van handelingen.¹²⁰ ...

...

Zekerheid en bijgeloof

De behoefte aan controle en het zien van niet bestaande verbanden is geen afwijking of een onvolkomenheid in het menselijk denkvermogen.¹²¹ Het is juist een goede strategie om te overleven als het resulterend gedrag nuttig is. ...

...

Man en vrouw

De macht die de man in vele godsdiensten uitoefent over de vrouw, staat tegenwoordig ter discussie. Is dit wel van god gegeven of is het een bedenksel van mensen?

...

Twijfel aan geloof

Naast de diepgewortelde menselijke behoefte aan zekerheid en beheersing en vragen rond het thema man-vrouw, komt de twijfel ...

...

Marketing

Een onderbelicht verschijnsel is de wijze waarop godsdiensten zich aanprijzen. De belangrijkste leidraad hierbij is het aandikken van de verschillen met andere godsdiensten, ook al is de boodschap in de kern gelijk.

...

Eén religie

Met zoveel richtingen en varianten komt de vraag boven welke de juiste is. Kunnen we eisen stellen aan een godsdienst om te bepalen of ze het beste voor de mens in petto hebben of mensen willen onderdrukken? Of nog beter, kunnen we een nieuwe godsdienst omschrijven die het beste van alle religies in zich draagt?

Hindoes, joden, christenen en islamieten – in volgorde van ontstaan - geloven allemaal in één God. Hindoes geloven in meerdere verschijningsvormen van één God. Christenen geloven in een heilige drie-eenheid waarbij de Vader, de Zoon en de Heilige Geest in wezen één zijn.

Het opmerkelijke van deze godsdiensten is dat ze in essentie verwijzen naar één God. Als er slechts één God is, dan moet dit op basis van logica wel dezelfde zijn. Alle gelovigen dienen daarmee dezelfde God.

God staat ons blijkbaar toe om te kiezen uit deze godsdiensten, anders had hij er slecht één geopenbaard. God stelt ons daarmee voor een keus. Welke eisen mogen we stellen aan een godsdienst om een goede keus te maken?

Mensen hebben een bijzondere relatie met God. Ze kunnen zich verheffen boven de dieren door de aanwijzingen van God op te volgen. Ze onderscheiden zich daarmee van dieren die deze mogelijkheid niet hebben. Toch is de mens in de basis een natuurlijk wezen.

De hersenen van een mens hebben een voorkeur om bepaalde patronen te volgen. De Essential5 beschrijft de wijze waarop we primair denken. De kern van deze redenering is voortplanting. Voortplanting kan alleen tot stand komen vanuit een jong (1) vrouwelijk lichaam, het liefst bevrucht door een man met (2) status, aanzien, macht. De keuze die de vrouw en man voor elkaar maken komt voort uit een (3) identiteit, een relatieve positie ten opzichte van andere mannen en vrouwen. Nakomelingen kunnen alleen door (4) samenwerking op de wereld komen en worden groot gebracht. Dit kan alleen met de juiste (5) kennis. Deze voorkeuren liggen zo diep in de mens verankerd, dat ze vrijwel onbewust uitgevoerd worden. Elke samenleving heeft een eigen manier om deze primaire denkpatronen in de cultuur te verweven.

De basiseisen die God stelt aan een godsdienst zijn het omgekeerde van deze natuurlijke gang in de ongetemde en ongerepte natuur waarin het recht van de sterkste geldt.
God heeft ons op de wereld gezet om te leven. Als God had gewild dat we niet hadden geleefd, dan waren we nooit geboren. De eerste eis die we daarmee stellen aan een godsdienst, is de eerbied voor het leven. Gelovigen stellen alles in het werk om alle mensen in goede gezondheid te laten leven.
De tweede eis is constructieve samenwerking. Zonder samenwerking is de mens een nietig wezen. Alleen met elkaar kunnen we het hoofd bieden aan alle gevaren in de natuur; van besmettelijke ziekten tot alles verwoestende aardbevingen of vulkaanuitbarstingen. Deze samenwerking is altijd oprecht en positief.
Eis drie is het respect voor de machteloze. Iedere gelovige heeft de plicht om minder bedeelden te helpen. Gelovigen hebben de natuurlijke drang vooraan te staan en zijn in staat om de gehele samenleving naar een hoger niveau te tillen. Niet het 'ik' staat centraal, maar het 'wij'.
De bijzondere plaats van het individu is de vierde eis. Iedereen heeft een plaats in het hart van God en kan altijd bij hem terecht. Op elke plaats, op elk tijdstip. Elke gelovige heeft een rechtstreekse band met God en heeft geen bijzondere vormen en rituelen nodig om zijn geloof uit te drukken. Een organisatie is niet nodig, maar kan wel ondersteuning bieden.
Eis nummer vijf is de stimulering van kennis. Alleen door het vergaren van kennis is het leven het leven waard. Onderwijs staat voor gelovigen centraal om alle gezichtspunten voor het voetlicht te brengen en gelovigen zelf op alle gebieden keuzes te laten maken. De gelovigen verhogen daarmee de kwaliteit van het leven en onderstrepen de essentie van God: leven.
Overigens is ook na de dood de essentie van een godsdienst leven, namelijk leven na de dood.

Als iedereen van God zijn eigen keuze mag maken, ligt het voor de hand om respect te tonen voor elke godsdienst. Zowel voor andere religies als voor stromingen binnen de eigen godsdienst.

Iedere gelovige die voldoet aan de vijf basiseisen die we stellen aan een godsdienst, mag zich een gelovige noemen. Iedere gelovige ontvangt respect van iedereen, omdat ze geloven in dezelfde God.
Zij die deze basisregels overtreden, plaatsen zich in iedere godsdienst buiten de wetten van God. Ze leggen daarmee de regels in eigen voordeel uit en laten blijken dat ze zich nog nooit echt verdiept hebben in de boodschap van de enige God. Het vasthouden aan deze tijdloze basisregels is veel moeilijker dan we denken. We hebben de neiging om God in te zetten voor eigen voordeel.

De extra waarde van een godsdienst ligt in het overstijgen van het recht van de sterkste, in het delen van schaarse goederen, in het stimuleren van andere mensen, in het vergroten van de kennis over het leven en het overwinnen van de dood in het huidige leven door de kwaliteit en lengte te verhogen. Het overwinnen van het dierlijke in de mens is pas echt goddelijk.

...