Samenvatting wetenschapsdomeinen

Meer zekerheid beschouwen we vaak als betere wetenschap. Hoe meer zekerheid, hoe meer waarde de kennis voor ons heeft. De internetstrip XKCD tekent de rangorde tussen de vakgebieden als volgt.

Kennisgebieden gesorteerd op zekerheid Meer zekerheid Sociologie isgewoon toegepastepsychologie Psychologie isgewoon toegepastebiologie Biologie isgewoon toegepastescheikunde Dat is gewoontoegepaste natuurkunde.Het is leuk om bovenaante staan. Oh, hé, ik heb jedaar verderophelemaal niet gezien Sociologen Psychologen Biologen Scheikundigen Natuurkundigen Wiskundigen

Afbeelding 1: https://www.explainxkcd.com/wiki/index.php/435:_Purity

Bovenaan staan de wiskundigen. Ze gaan uit van vrijwel absolute zekerheid. Hieronder komt natuurkunde. Die vinden zichzelf aan de top staan. Scheikunde is slechts toegepaste natuurkunde. Scheikundigen voelen zich vervolgens superieur aan biologen. Biologie is slechts toegepaste scheikunde. Scheikundigen voelen zich op hun beurt meer dan psychologen. Psychologie is slechts toegepaste scheikunde. Psychologen plaatsen zichzelf boven sociologen. Sociologie is slechts toegepaste psychologie.

Op ons streven naar zekerheid mogen we trots zijn. De wetenschappelijke zoektocht spits zich echter toe op de gebieden met onzekerheid. Onze wetenschappelijke kennis kunnen we zelfs fors uitbreiden door betere voorspellingen te doen in domeinen met keuze vrijheid. Dit is niet eenvoudig, maar wel een mooie uitdaging.

Deze uitdaging is samengevat in tabel 1: Wetenschapsdomeinen op basis van de graadmeter zekerheid. Hoe meer onzekerheid, hoe groter de wetenschappelijke uitdaging.

Naar volgende pagina Naar inhoudsopgave editie 2022

Tabel 1: Wetenschapsdomeinen op basis van de graadmeter zekerheid.
Domein Weten­schappen o.a. Betreft bestudering en beschrijving van Voorbeelden Waar – Niet waar
Formele abstracties Wiskunde
Logica 		Basis- instrumenten om de wetenschap mee te vereenvoudigen en beschrijven.

  • 1 + 1 = 2

  • Als a deelbaar is door b en b is deelbaar door c dan is a deelbaar door c.

Afspraak en

bewijs
Fysieke bouwstenen Scheikunde
Natuurkunde		 De eigenschappen van de bouwstenen van het universum en de wetten die daarbij gelden.

  • Periodiek systeem van de elementen

  • Zwaartekracht

+ Herhaalde- lijk toetsbaar en waarneem- baar
Werking Biologie
Zoölogie Geneeskunde		 De werking van leven op aarde.

  • Bloem gaat open na zonsopkomst.

  • Plant verdort zonder water.

+ Werkt wel of niet
Gedrag Psychologie
Sociologie		 Gedrag van levensvormen die zelf kunnen voorspellen en op basis daarvan hun eigen doelen en routes kiezen.

  • Naar het strand gaan op basis van de weersvoorspelling.

  • De file ontlopen door de trein te nemen.

+ Voorspeld gedrag komt uit
Evenwicht Economie
Ecologie		 Wederzijdse afhankelijkheid door het bestaan van circulaire verbanden in levenssystemen.

  • Investeringen zorgen voor extra werk, meer werk geeft meer inkomen, meer inkomen leidt tot consumptie, dat weer tot meer investeringen,...

  • Wolven eten herten, herten eten jongen bomen, minder bomen geeft meer soorten struiken, dat geeft meer dieren, meer voedsel voor wolven, minder jacht op herten,...

+ Voorspeld model komt na verloop van tijd uit.