28.9 Gewaardeerd zijn

Werk is niet altijd leuk. De werkzaamheden herhalen zich keer op keer. Neem een bakkerij: steeds weer moeten de broden uit de oven in het rek gezet worden, moeten alle bestellingen apart worden gezet en moeten de juiste prijskaartjes in de winkel komen te staan. Bij veel herhalende werkzaamheden komt het plezier in het werk vaak uit een andere hoek. Niet het product staat centraal, maar de samenwerking met collega’s, de omgang met klanten en de waardering van de baas.

Maar wat gebeurt er als de waardering van de baas ontbreekt? Als de baas de medewerkers ziet als noodzakelijke kostenposten, niet denkt aan hun belangen en een briefje ophangt met de tekst: “Dames, jullie baan is TOPsport, denk aan de PK’s. Succes.”, met andere woorden: “Ga harder werken!”, dan ontbreekt een belangrijke schakel om plezier te beleven aan de baan. Dan ontstaat er een spagaat in het hoofd van de medewerkers. Aan de ene kant het salaris en het plezier van de omgang met collega’s en klanten, aan de andere kant de frustratie door een baas die de sfeer verziekt en geen waardering toont.

Werknemers verwachten een baas die de Fundamental14-regels naleeft. Hun brein verwacht een baas die gezondheid vooropstelt, afspraken nakomt, medewerkers helpt, taken evenwichtig verdeelt, opbrengsten deelt, omzetten helder communiceert, bonussen uitlooft voor het halen van doelstellingen, medewerkers in het zonnetje zet, feestviert bij jubilea en andere bijzondere gebeurtenissen, de inbreng van medewerkers koestert en zoveel mogelijk kennis overdraagt.

In werkelijkheid zien ze een baas die niets begrijpt van deze regels en gaat voor eigen rijkdom en macht. Hij beslist naar eigen goeddunken en buigt alles zo dat hij gelijk heeft. Hij is de baas en niemand anders. De medewerkers hebben maar te doen wat hij zegt. En willen ze dat niet, dan zoeken ze maar een andere baan.

De tegenstelling tussen de Fundamental14 en het gedrag van de baas uit zich vaak in lichamelijke klachten en daardoor in een hoog ziekteverzuim. Een baas die de Fundamental14 niet naleeft, zorgt voor spanningen in het hoofd van de medewerkers. Die spanningen moeten een uitweg vinden. Het brein ziet de situatie letterlijk als verziekt en markeert het eigen lichaam ook als ziek. Dat kan variëren van een simpele blessure tot niet meer functioneren door stressklachten.

De oplossing voor deze problemen kan twee kanten opgaan: een andere baan zoeken of een andere baas (laten) benoemen. Het bijscholen van de baas is helaas zelden een mogelijkheid. Hij vindt zelf dat hij het goed doet. Ook ligt de oplossing vrijwel nooit in het bestrijden van de ziektesymptomen. Daarvoor is de werking van ons brein te krachtig.