In 1943 publiceerde Abraham Maslow het artikel A theory of Human Motivation, waarvan de bekende Piramide van Maslow een samenvatting vormt. In deze publicatie bouwt Maslow voort op klinische ervaring en wetenschappelijk onderzoek. Door deze inzichten te combineren, ontwikkelt hij een algemeen-dynamische theorie over menselijke motivatie.
Het Alforto-raamwerk vertrekt vanuit een ander uitgangspunt. In plaats van te beginnen bij (statistische) waarnemingen, kiest het raamwerk voor het selectiemechanisme van het leven als fundament. Vanuit dit ankerpunt worden de fundamentele processen afgeleid die menselijk gedrag aansturen.
Het Alforto-raamwerk gaat daarmee een stap verder dan Maslow. Door het selectiemechanisme van het leven als doorslaggevend gedragscriterium te hanteren, krijgt Maslows theorie een toetsbare verankering. Ook worden zijn observaties beter verklaard. Daarnaast onderscheidt het raamwerk de afzonderlijke psychologische processen scherper, zonder de samenhang ertussen uit het oog te verliezen. Onderzoeksvragen — zoals de voorrang van ambities en motieven in specifieke situaties — worden dankzij deze verankering met meer helderheid beantwoord.
Een ander verschil is dat het Alforto-raamwerk de doelen van Maslow herinterpreteert als processen: ambities en motieven. Binnen dit raamwerk is het overkoepelende doel niet zelfverwerkelijking, maar het voldoen aan de selectiecriteria van het leven — het doorgeven van leven. Ambities en motieven zijn daartoe flexibele hulpmiddelen en kunnen situationeel worden ingezet. Bovendien werkt het Alforto-raamwerk de theorie verder uit, onder andere met een emotiemodel. Dat maakt het raamwerk inhoudelijk rijker en theoretisch robuuster.
Hoewel beide benaderingen op gedeelde uitgangspunten steunen, verschillen ze in abstractie en verankering. We moedigen lezers daarom aan om ook de oorspronkelijke tekst van Maslow te lezen. Hieronder vindt u enkele vertaalde fragmenten uit zijn artikel, waarbij we zo dicht mogelijk bij de oorspronkelijke formulering zijn gebleven. De volgorde van de alinea's is aangepast en Maslows principes zijn geordend volgens de structuur van het Alforto-raamwerk. Dit maakt de grote overlap in uitgangspunten tussen beide theorieën goed zichtbaar.
In een eerder artikel werden verschillende uitgangspunten gepresenteerd die zouden moeten worden opgenomen in elke theorie van menselijke motivatie die kan doorgaan als waar.32-2A.H. Maslow (1943) A preface to motivation theory. Psychosomatic Med., 5, 85-92. Deze conclusies kunnen in het kort als volgt worden samengevat:
Doel
Situatie
Eenheid
Route
Classificatie
Het is veel gemakkelijker om de aspecten in de motivatietheorie waar te nemen en te bekritiseren, dan om ze te verhelpen. Meestal komt dit door het zeer ernstige gebrek aan goede gegevens op dit gebied. Ik (Maslow) denkt dat dit gebrek aan goede feiten vooral te wijten is aan het ontbreken van een geldige motivatietheorie. De beschreven theorie moet dan worden beschouwd als een voorgesteld programma of raamwerk voor toekomstig onderzoek.
Opgemerkt moet worden dat het basisprincipe in onze classificatie niet de instigatie noch het gemotiveerde gedrag was, maar eerder de functies, effecten, doelen of doelen van het gedrag. Door verschillende mensen is voldoende bewezen dat dit het meest geschikte focuspunt is in een motivatietheorie.
De basisbehoeften moeten worden begrepen als niet exclusieve of enkelvoudige veroorzakers van bepaalde soorten gedrag. Een voorbeeld kan worden gevonden in elk gedrag dat lichamelijk gemotiveerd lijkt te zijn, zoals eten of seksueel spel of iets dergelijks. Klinisch psychologen hebben al lang ontdekt dat elk gedrag een uiting kan zijn van verschillende determinanten. Of om het op een andere manier te zeggen, het meeste gedrag is meervoudig gemotiveerd. Binnen het domein van motivationele determinanten wordt elk gedrag meestal bepaald door meerdere of alle basisbehoeften tegelijk in plaats van door slechts één van hen. Dit laatste zou eerder een uitzondering zijn dan het eerste. Eten kan gedeeltelijk zijn om de maag te vullen, en gedeeltelijk om het comfort en de verbetering van andere behoeften te verbeteren. Men kan de liefde bedrijven, niet alleen voor pure seksuele vrijheid, maar ook om zichzelf te overtuigen van iemands mannelijkheid, of om een overwinning te behalen, om zich krachtig te voelen, of om meer basale genegenheid te krijgen. Ter illustratie wil ik erop wijzen dat het mogelijk is (theoretisch, zo niet praktisch) om een enkele handeling van een individu te analyseren en daarin de uitdrukking te zien van zijn lichamelijk behoeften, zijn veiligheidsbehoeften, zijn liefdesbehoeften, zijn achtingsbehoeften en zelfactualisatie. Dit staat in schril contrast met de meer naïeve school van psychologie waarin één eigenschap of één motief verantwoordelijk is voor een bepaald soort handeling, d.w.z. een agressieve handeling wordt alleen getraceerd tot een eigenschap van agressiviteit.
Tot dusverre heeft onze theoretische discussie de indruk gewekt dat deze vijf soorten behoeften op de een of andere manier in een stapsgewijze, alles of nietsrelaties met elkaar zijn. We hebben gesproken in termen als het volgende: “Als aan een behoefte is voldaan, komt er een andere naar voren.” Deze verklaring kan de valse indruk wekken dat aan een behoefte 100 procent moet worden voldaan voordat de volgende behoefte zich voordoet. In feite zijn de meeste normale mensen op hetzelfde moment gedeeltelijk tevreden en ontevreden in al hun basisbehoeften Een meer realistische beschrijving van de hiërarchie zou zijn in termen van afnemende percentages van tevredenheid van de behoeften. Als bijvoorbeeld, de gemiddelde burger is misschien tevreden met 85 procent in zijn fysiologische behoeften, 70 procent in zijn veiligheidsbehoeften, 50 procent in zijn liefdesbehoeften, 40 procent in zijn behoefte aan eigenwaarde, en 10 procent in zijn behoefte aan zelfactualisatie.
Wat betreft het concept van het ontstaan van een nieuwe behoefte na bevrediging van de voorliggende behoefte, is deze opkomst geen plotseling losstaand fenomeen, maar eerder een geleidelijke opkomst door kleine stappen vanuit het niets. Bijvoorbeeld, als de belangrijkste behoefte A maar 10% is, dan is B misschien helemaal niet zichtbaar. Echter, aangezien aan deze behoefte A 25 procent wordt voldaan, kan de behoefte aan B 5 procent zijn, als aan de behoefte A wordt voldaan, moet 75 procent B naar boven komen, enzovoort.
Deze gedachten van Maslow zijn ongewijzigd toe te passen op het Alforto-raamwerk.
Vorige pagina Volgende pagina Inhoudsopgave